Groenblauwe raamwerk

Bij de grote woningbouwgebieden, zoals in Nobelhorst of Almere Poort, wordt er in toenemende mate belang toegekend aan het groene karakter van de wijk. De thematiek verschilt per buurt, net zoals het beschikbare ruimtebeslag.
Met de ontwikkeling van Duin in Almere Poort is vol ingezet op de bijzondere landschappelijke ligging aan het IJmeer. De inrichting van de openbare ruimte draagt in grote mate bij aan de bijzondere identiteit en het succes van deze wijk. Met de afronding van de ontwikkeling van Noorderduin en Boomrijk nadert fase 2 van Almere Duin zijn voltooiing.

inrichting openbare ruimte Duin

In Poort Oost zal in 2020 gestart worden met de inrichting van de eerste fase van Europakwartier Oost. Als onderdeel van de Stadstuinen in Poort Oost geschiedt de inrichting van de openbare ruimte hier volgens de principes van Growing Green Cities en draagt bij aan een gezonde, productieve, biodiverse en eetbare stad. De landschappelijke drager in Europakwartier Oost vormt de aanleg van een sportieve track en een centrale parkstructuur, gelegen langs de hoofdinfrastructuur.
In Poort is daarnaast gestart met de planvorming voor de buitendijkse ontwikkelingen. Dat behelst in deze fase het verplaatsen van het evenementenstrand naar een locatie langs de A6. Gecombineerd daaraan is de herontwikkeling van De Voortuin, waarbij incidentele parkeergelegenheid voor evenementen gecombineerd zal worden met de inrichting van een sportief park (Ontwikkelingsvisie Voortuin).
Ook in Almere Hout blijkt het onderscheidende ‘dorpse’ wonen in Nobelhorst een belangrijke vestigingskwaliteit. De groene inrichting van de openbare ruimte van de eerste fase, die momenteel in afronding is, is vooral gericht was op natuurwaarden, de integratie van het wijkgroen en -water met bestaand water en bos. Een kanoroute en de aanleg van een beweegvriendelijke track als centrale dorpsroute stimuleren ontmoeting en beweging.
In Oosterwold ligt het realisatietempo van de eerste fase hoog: in vrijwel het hele gebied zijn zelfbouwers aan de slag. Conform de ontwikkelfilosofie van Oosterwold staan bewoners hier zelf aan de lat voor het realiseren van een groene en landelijke woonomgeving. De gemeente beperkt zich in dit gebied tot de strikt noodzakelijke ingrepen in de openbare ruimte – zoals de centrale infrastructuur.

Nieuw water langs de kavels in Oosterwold

In diverse gebieden is de openbare ruimte minder bepalend voor de karakteristiek van het gebied, maar vormt juist de ligging in het landschap de belangrijkste kwaliteit. Zo kent de inrichting van de openbare ruimte in Noorderplassen West geen specifieke thematiek, maar het karakter van deze wijk wordt zwaar beïnvloed door de ligging tussen bos, plassen en IJmeer. Ook in Almere Haven wordt in de openbare ruimte van Overgooi of De Laren vooral de relatie gelegd met de omliggende groen- en waterrijke gebieden.
In Almere Hout, in verschillende delen van Oosterwold en in Vogelhorst worden archeologische vondsten als groene elementen ingepast in de stedelijke verkaveling, zoals de aanleg van het minipark ‘De Bult’ in Vogelhorst.
Op het terrein waar in 2022 de Floriade zal worden gehouden, is de gemeente volop bezig met de groeninrichting. De beplanting vormt een -alfabetisch gerangschikt – arboretum, dat ook na het evenement in stand zal blijven. De aanplant van bomen is nagenoeg gereed, overige vegetatie en ‘specials’, zoals beplanting in airpots volgen de komende twee jaar. De kosten voor de inrichting komen uit de businesscase Floriade, het beheer na het evenement komt ten laste van de parkmanagementorganisatie.
In Oosterwold is Staatsbosbeheer, via het provinciale programma Nieuwe Natuur, gestart met de ontwikkeling van de landschapszone Eemvallei. De Eemvallei vormt een aantrekkelijk landschapsstructuur. Met behoud van archeologische waarden, worden hogere natuurwaarden, recreatieve waarden en productieve waarden beoogd. Eemvallei-Zuid zal in elk geval een speelwildernis, natuurboerderij en voedselbos gaan omvatten.

Vanuit het Fonds GroenBlauw worden diverse projecten gefinancierd die het gebruik van het groenblauwe raamwerk verder versterken. De grotere gebieden waar met gebiedspartners aan wordt gewerkt zijn Almeerderhout, het Kromslootpark en het Nationaal Park Nieuwland (Oostvaardersplassen).
Na afronding van de bosdialoog wordt er, samen met Staatsbosbeheer, verder gewerkt aan Almeerderhout als hét stadsbos van de toekomst. De ingrepen hebben vooral betrekking op het versterken van de recreatieve en natuurwaarden en de aansluiting van het bos op de stad en de directe omgeving.
De werkzaamheden aan het Kromslootpark zijn inmiddels in volle gang en zullen naar verwachting in 2021 worden afgerond. De kwaliteitsimpuls komt hier vooral ten goede aan de natuurwaarden van het gebied, dat door langdurige verdroging in de loop van de tijd een wezenlijk ander karakter had gekregen.
Vanuit het Fonds Verstedelijking wordt bijgedragen aan de ontwikkeling van de Almeerse Poort van het Nationaal Park Nieuwland, waar de Oostvaardersplassen een belangrijk deel van uitmaken. Aan de Almeerse zijde van de plassen zullen de recreatieve voorzieningen worden uitgebreid en het landschap hersteld van de overmatige begrazing. Bovendien wordt de ecologische en recreatieve verbinding tussen Oostvaardersplassen, via De Blocq van Kuffeler, naar de Lepelaarplassen, ten noorden van het bedrijventerrein De Vaart IV, gerealiseerd. De inzet van middelen voor bos- en watercompensatie voor stedelijke ontwikkeling dragen hier aan bij.
In Oosterwold is Staatsbosbeheer op Almeers grondgebied met diverse partners, waaronder de stichting Voedselbos en Speelwildernis Het Buytenwold en De Stadsboerderij Almere, gestart met de aanleg van het zuidelijk gedeelte van de Eemvallei.

Het verbeteren van de kwaliteit van de omgeving bij herontwikkeling is afhankelijk van de inzet van bovenplanse investeringen uit vastgoedontwikkelingen: dat speelt op diverse schaalniveaus een rol. Zo vormt zowel bij de kustzone in Haven, als de door derde partijen opgestelde Havenvisie, vormt de kwaliteit van het omringende groen en water een belangrijke rol.

Essentaksterfte in Almere

Op verschillende plekken in Almere, zoals Ambachtsmark, Louis Armstrongweg, Randstad, De Paal en De Steiger-Zuid, wordt onderzocht of het mogelijk is om bestaand vastgoed naar woningbouw te transformeren. Ook hier worden de ontwikkelende partijen uitgedaagd om waardevermeerdering te creëren door ook de openbare ruimte geschikt te maken voor de nieuwe functie. Waarbij zoveel als mogelijk ingezet wordt op vergroening, verduurzaming en goede infrastructurele en recreatieve voorzieningen.

De afgelopen tijd heeft het groen in delen van de stad flink geleden onder de komst van ziekten en plagen, zoals de essentaksterfte en de eikenprocessierups. Naast de reguliere onderhoudsvervanging is er dus sprake van een grote vervangingsopgave voor laanbomen en bossamenstelling. Om ook in de toekomst beter bestand te zijn tegen grootschalige uitval wordt bewuster ingezet op een meer divers bomenbestand en het scheppen van condities die de natuurlijke weerstand van beplantingen moet verhogen.