Sinds de start van de stad is Almere uitgegroeid tot een volwassen stad met een verscheidenheid aan kwalitatieve voorzieningen. Na 40 jaar heeft Almere meer dan 210.000 inwoners en is het voorzieningenniveau, conform het concept van de meerkernige stad, meegegroeid met de demografische ontwikkeling.
Ruimte bieden voor commerciële voorzieningen
De Detailhandelsvisie Almere 2014 geeft het beleidskader voor de detailhandelsstructuur in Almere aan. Het streven is om op elk moment voldoende geschikt locatieaanbod te hebben voor alle detailhandelssegmenten (dagelijks, recreatie en doelgericht) in of aan de bestaande winkelcentra en bij voorkeur in verschillende prijssegmenten. Voor perifere detailhandel is geen nieuwe ruimte in bestemmingsplannen naast de bestaande ontwikkelruimte. Aandacht is er voor de complementariteit met winkelcentra met een stadsdeelverzorgende functie. De afronding van het centrum in Almere Buiten blijft prioriteit.
In 2020 zal de raad een nieuwe Detailhandelsvisie ter besluitvorming voorgelegd krijgen. In deze visie zal de fijnmazige structuur van detailhandel in Almere centraal staan en duidelijke kaders worden opgenomen voor de vestigingsmogelijkheden van perifere detailhandel en supermarkten.
De Agenda Toerisme & Recreatie 2016-2022 is het kader voor bijzondere mogelijkheden voor ontspanning en vertier, gericht op Almeerders, bezoekers uit Flevoland, inwoners uit de Metropoolregio Amsterdam en bezoekers uit het buitenland. De vrijetijdssector is een groeiende sector in Nederland en biedt kansen voor Almere. In de Agenda zijn kerngebieden en thema’s benoemd. De kerngebieden zijn: Almere Centrum, Kustzone Poort, Boswachterij Almeerderhout/ De Kemphaan en Oostvaardersplassen. De thema’s zijn shoppen, architectuur, waterrecreatie, (nieuwe) natuurbeleving en evenementen.
Als integraal onderdeel van de Gemeentelijke Visie Werklocaties is ook een Vestigingsvisie Horeca Almere 2016 opgesteld. Ook hier zijn uitgangspunten als flexibilisering en functiemenging met name in de stadscentra van toepassing. De gemeente wil inspelen en ruimte bieden aan de dynamiek in de horeca en andere functies in de stad.
Om toekomstige hotelinitiatieven op de juiste plek te laten landen en duidelijkheid te bieden aan initiatiefnemers is een afwegingskader voor hotels in Almere (2018) opgesteld. Dit biedt de gemeente de ruimte om meer te gaan sturen op kwaliteit, de toegevoegde waarde en toekomstbestendigheid van het hotel voor de stad. Het juiste hotelconcept, op de juiste plek.
Beleid en programmering van maatschappelijke voorzieningen zijn gericht op compleet aanbod
Eenmaal per jaar worden de projectenportefeuille en de financiering voor maatschappelijke voorzieningen geactualiseerd.
Planning en programmering van de scholen voor basis- en voortgezet onderwijs zijn direct gerelateerd aan leerlingenprognoses, gebaseerd op wet- en regelgeving en kennen een specifieke planningsmethode en besluitvormingsproces. Daarvoor wordt bestuurlijk periodiek de ‘Actualisatie onderwijshuisvesting’ vastgesteld en verwerkt in de gemeentebegroting.
De overige voorzieningen waarvoor de gemeente (mede)verantwoordelijk is komen tot stand als een mix van bevolkingsprognoses, normen en kengetallen en bestuurlijke keuzes, evenals combinaties van functies en organisaties. Voor een aantal sectoren zijn plannen vastgesteld die richting geven aan het voorzieningenbeleid. Enkele voorbeelden zijn de Cultuurbrief 2013-2016 , Sportnota 2017-2020 Sportief in beweging , Lokaal Educatieve Agenda, Human Capital Agenda 2030 en de Uitvoeringsagenda Wonen met welzijn en zorg. In 2020 worden hieraan toegevoegd een Visie op de Bevolkingsvolgende Voorzieningen en een herziening van het Welzijnsbeleid. Mogelijk leiden deze twee beleidsdocumenten tot een andere manier van programmeren en zal dit effecten gaan hebben op de volgende BVR SP.
Almere maakt onderscheid tussen basisvoorzieningen (zoals een zorgcentrum, basisscholen en buurtontmoetingsruimte) die worden aangeboden op wijkniveau, en voorzieningen die worden aangeboden op stads(deel)niveau, zoals sporthallen, scholen voor voortgezet onderwijs en een bibliotheek. Het gemeentebestuur blijft investeren in bevolkingsvolgende voorzieningen in de nieuwbouwgebieden Poort en Nobelhorst. Ook wordt ruimte geboden voor initiatieven van (non-) profitorganisaties (zoals religieuze gebouwen) en particulieren.
Voorzieningen met een stedelijk-regionale betekenis zijn in Almere vaak geclusterd op specifieke locaties, zoals het hoger onderwijs, het ziekenhuis en het aanbod van cultuur in het Stadscentrum, sportvoorzieningen op het Fanny Blankers-Koenpark en rond het topsportcentrum in Poort. Andere functies zijn afhankelijk van de gebruiksmogelijkheden en belevingswaarde van de directe omgeving en zijn daarom onlosmakelijk verbonden met specifieke gebieden. Voorbeelden hiervan zijn Natuurbelevingscentrum De Oostvaarders, stadslandgoed De Kemphaan, evenementenlocaties, een openluchtzwembad, jachthavens en andere watersportvoorzieningen.
De afspraken rond Almere 2.0 zijn mede gericht op een sociale, diverse en leefbare stad met een eigen profiel. De uitwerking van de Uitvoeringsovereenkomst Almere 2.0 kan door middel van het Fonds Verstedelijking Almere een bijdrage leveren aan de onderwijskundige, sportieve en culturele infrastructuur.
Het pakket van basisvoorzieningen groeit organisch, afhankelijk van het tempo van de woningbouw. De vraag naar voorzieningen verandert continu door demografische ontwikkelingen, veranderende wensen van mensen en toegenomen mobiliteit. De gewijzigde woningbouwprognoses, veranderende vraag en bezuinigingen maken onderzoek naar meer flexibele en soms tijdelijke concepten voor onderwijshuisvesting en andere functies noodzakelijk. Dit heeft effect op de projecten voor voorzieningen en detailhandel in de stad.